هدف: بازتوانی قلبی باعث افزایش کیفیت زندگی، کاهش سکته مجدد قلبی، بهبود عملکرد جسمی و وضعیت روانی بیماران می گردد. مطالعه حاضر با هدف شناسایی موانع مشارکت بیماران سکته قلبی در برنامه بازتوانی قلبی صورت گرفت.روش بررسی: این مقاله گزارش بخشی از مطالعه ای است که به روش تئوری پایه انجام شد. هیجده نفر بیمار مبتلا به سکته قلبی، 3 نفر پزشک متخصص قلب، و 3 نفر پرستار بخش سی سی یو، به صورت نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. مصاحبه نیمه ساختار یافته روش اصلی جمع آوری داده ها بود و تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت. داده ها به روش تئوری پایه اشتراوس و کوربین (1998) تحلیل شد. اعتبار داده ها بر اساس معیارهای پیشنهادی لینکولن و گوبا تایید گردید.یافته ها: اکثر بیماران در برنامه های بازتوانی قلبی شرکت نکرده اند. موانع مشارکت بیماران در برنامه های بازتوانی قلبی در چهار طبقه عوامل فردی، اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی و عوامل مربوط به نظام درمان و سلامت طبقه بندی گردید.نتیجه گیری: بسیاری از موانع مشارکت بیماران در برنامه های بازتوانی قابل تعدیل هستند و تغییر آنها زمینه حضور بیماران را در برنامه های بازتوانی قلبی تسهیل نماید.

مقدمه: تامین کیفیت خدمات آموزشی، یکی از مشکلات موجود در نظام سلامت است و پرستاران رسالت مهمی در ایفای آن دارند. با این وجود، کیفیت خدمات آموزشی مفهومی پیچیده است؛ بنابراین شفاف سازی و بررسی ابعاد آن اهمیت دارد. هدف از این مطالعه توصیف کیفی عناصر تشکیل دهنده کیفیت خدمات آموزشی در برنامه بازتوانی قلبی و معرفی برخی از مشکلات مربوطه است.روش: نوع این پژوهش کیفی با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفی است. جامعه مطالعه شامل اعضای نظام سلامت شاغل در بیمارستان ها و مراکز درمانی تحقیقاتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، بیماران قلبی اعم از بستری یا دریافت کنندگان سرپایی خدمات بازتوانی قلبی و مراقبان (اعضای خانواده) آنان بودند. روش جمع آوری داده ها انجام مصاحبه بدون ساختار با نمونه هدفمندی شامل 25 شرکت کننده (3 پزشک، 6 پرستار، 1 کارشناس تغذیه، 13 بیمار و 2 همراه بیمار) بود. زمان آغاز مطالعه سال 1386 و زمان تکمیل تحلیل سال 1388 بود. صحت و استحکام مطالعه نیز از طریق منظور کردن ابعاد پیشنهاد شده توسط گوبا و لینکلن حاصل شد.یافته ها: مفهوم کیفیت خدمات آموزشی در بازتوانی قلبی تحت چهار مفهوم زیربنایی شامل تناسب، جامعیت، صحت و نظام توصیف شده است که در واقع عناصر متشکله کیفیت خدمات آموزشی در برنامه بازتوانی قلبی می باشند. یافته ها تاکید می کنند که توجه به نیازها و توانایی های ویژه مخاطبین خدمات آموزشی در برنامه بازتوانی قلبی از عوامل محوری تعیین کننده کیفیت این خدمات است؛ که بدین وسیله مخاطبین می توانند خدمات صحیح و پاسخگو را دریافت دارند. پیشنهاد می شود که در جامعیت بخشیدن به این برنامه در ابتدا جریان آموزش و اطلاع رسانی به مخاطبین را نظام مند ساخت تا بتوان فرصت های طلایی دریافت خدمات را برای آنان حفظ نمود. ناکافی بودن این تناسب، ناهماهنگی و ضعف نظام ارجاع، و متعاقبا بی پاسخ ماندن حیطه ای از نیازهای مخاطبین از چالش های موجود در این زمینه بود.نتیجه گیری: کیفیت خدمات آموزشی مفهومی وابسته به زمینه است، در حوزه بازتوانی قلبی، مبتنی بودن بر نیازها و توانایی های مخاطبین، توجه به ابعاد مختلف زیستی روانی اجتماعی در سطوح فرد و خانواده، و ارایه آن از طریق کانال های ارتباطی مشخص و هماهنگ مورد تاکید است. پرستاران به عنوان یکی از اعضای کلیدی تیم بازتوانی قلبی لازم است عناصر فوق را در عرصه های مدیریت خدمات آموزشی و ارایه مستقیم خدمات به بیماران قلبی و اعضای خانواده آن ها مدنظر داشته باشند. انجام پژوهش های آتی در مورد مفاهیم معرفی شده پیشنهاد می گردد.

اکنون بخوبی مشخص گردیده که کاهش چربیهای خون عوارض بالینی و مرگ و میر در بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی عروقی (CHD) را کاهش می دهد. بنابراین تصمیم بر آن شد تا مطالعه ای با هدف تعیین تاثیر بازتوانی قلبی بر روی چربیهای سرم در بیماران قلبی انجام گیرد.این مطالعه یک مطالعه بالینی است که بر روی تعداد 120 بیمار از بیماران قلبی مراجعه کننده به واحد بازتوانی که شامل افراد مبتلا به سکته قلبی، افرادیکه جراحی قلب بازداشته و یا تحت عمل آنژیوپلاستی قرار گرفته اند، می باشد. در ابتدا چربیهای سرم افراد شامل کلسترول تام (T.Cho)، تری گلیسرید (TG)، -LDL کلسترول (LDL-C) و –HDL کلسترول (HDL-C) بیماران در شرایط ناشتا (14 ساعت) تعیین گردید. 60 نفر از این افراد (گروه مورد مداخله) در یک دوره بازتوانی که شامل مشاوره تغذیه، مشاوره روانی و همچنین 24 جلسه ورزش که هر جلسه 45 تا 60 دقیقه و سه جلسه در هفته بوده که هر جلسه 10-5 دقیقه گرم کردن، 40-30 دقیقه حرکات هوازی و 10-5 دقیقه سردکردن می باشد. 60 نفر از بیماران (گروه شاهد) افرادی بودند که به علل دوری راه منزل یا نداشتن حوصله در برنامه بازتوانی شرکت نکرده اند و از نظر سن، وضعیت اقتصادی – اجتماعی، سابقه بیماری و سطح چربیهای سرم با گروه اول یکسان هستند.پس از مطالعه T.Cho، TG و LDL-C به ترتیب در 70، 62 و 76 درصد افراد مورد مداخله بازتوانی کاهش یافته که این میزانها به ترتیب در 35، 30 و 68 درصد آنها به سطح طبیعی رسیده است. همچنین HDL-C در 68 درصد این گروه افزایش داشته که در 65 درصد آنها طبیعی گردیده است. میانگین T.Cho، TG و LDL-C در گروه بازتوانی پس از مطالعه به ترتیب 20، 56 و 19 میلی گرم بر دسی لیتر و LDL-C/HDL-C به میزان 0.8 کمتر از گروه کنترل و 5HDL-C میلی گرم بر دسی لیتر بیشتر بوده است که این تغییرات معنی دار بوده است. بر اساس این نتایج، تاثیر مفید برنامه بازتوانی در بیماران قلبی مشخص گردید.

سابقه و هدف: بیماری های قلبی عروقی عمده ترین علت مرگ در دنیا و هم چنین در ایران است. بازتوانی قلبی با بهبود عملکرد بیماران وکاهش مورتالیتی ناشی ازتمامی علل مرگ همراهی دارد. هدف از این مطالعه بررسی تغییرات ظرفیت ورزشی و فاکتورهای همودینامیک به دنبال بازتوانی قلبی در بیماران ارجاع شده به بخش بازتوانی قلبی مرکز قلب مازندران بود. مواد و روش ها: این پژوهش مقطعی از طریق بررسی اطلاعات پرونده پزشکی 262 بیمار مراجعه کننده در بازه زمانی اسفند 96 تا اسفند 98 اجرا شد. هریک از سه گروه بیماران (بیماری عروق کرونر، اختلالات دریچه ای قلب و نارسایی مزمن قلبی) به طور جداگانه، قبل و بعد از بازتوانی قلبی، از نظر متغیرهای فشار خون سیستولیک (SBP)، فشار خون دیاستولیک (DBP)، میانگین فشار خون شریانی (MAP) و ضربان قلب در حالت استراحت (HR)، با کمک نرم افزار آماری SPSS-22 آنالیز شدند. یافته ها: در هریک از سه گروه بیماران قلبی اشاره شده، میانگین متغیرهای MAP، DBP و SBP کاهش معنادار داشت (001/0P<)؛ اما تغییرات میانگین HR معنی دار نبود (2/0P>). استنتاج: بازتوانی قلبی ممکن است سبب بهبود ظرفیت ورزشی و فاکتورهای همودینامیک، شاملMAP، DBP و SBP در افراد مبتلا به انواع بیماری های قلبی شود و به عنوان پیشنهاد کلاس یک در بیماران واجد شرایط توصیه می شود.

پیش زمینه و هدف: با توجه به شیوع بیماری های قلبی عروقی و سکته قلبی در جامعه ما به خصوص در افراد جوان و نقش ارزشمند بازتوانی قلبی در بازگرداندن توانایی های جسمانی و احساسی این بیماران از یک سو و کمک به شروع هرچه سریع تر زندگی عادی و روزمره قبلی و در نتیجه کاهش مشکلات اجتماعی و اقتصادی ناشی از این بیماری در جامعه از سوی دیگر، این مطالعه با هدف بررسی کوتاه نمودن طول دوره بازتوانی قلبی، انجام گرفت.مواد و روش: از بیماران مبتلا به سکته قلبی که حدود یک ماه از زمان ترخیص آنها گذشته بود و جهت ادامه درمان به واحد بازتوانی قلبی مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان مراجعه می کردند و دارای ریسک پایین بودند، 30 نفر به طور تصادفی انتخاب شدند و تحت یک دوره 12 هفته ای بازتوانی قرار گرفتند. مقدار ظرفیت عملی و نمره های افسردگی، اضطراب، خصومت این افراد در بدو مراجعه و در پایان هفته های سوم، ششم و دوازدهم به وسیله پرسش نامه SCL 90 مورد اندازه گیری قرار گرفت. در نهایت میانگین فاکتورهای مورد بررسی با استفاده آزمون t مزدوج در نرم افزار SPSS مقایسه گردید.یافته ها: طبق نتایج به دست آمده کلیه متغیرهای مورد نظر در طول دوره بازتوانی در مقاطع مورد نظر نسبت به زمان مراجعه تغییر معنی داری داشته است (P<0.05) که در مورد اضطراب و خصومت این تغییرات در پایان هفته ششم با هفته دوازدهم تفاوت معنی داری ندارد. ولی ظرفیت عملی و افسردگی بیماران تا پایان دوره، بهبود معنی داری یافته است.بحث و نتیجه گیری: به طور کلی می توان از مطالعه فعلی به این نتیجه رسید که ظرفیت عملی، افسردگی، اضطراب و خصومت در بیماران با ریسک پایین با انجام برنامه های بازتوانی بهبود می یابند که در مورد ظرفیت عملی و افسردگی این تغییرات تا پایان دوره در هر مقطع تفاوت معنی داری با آغاز مقطع قبلی دارد ولی در مورد خصومت و اضطراب تنها تا پایان هفته ششم بهبودی دیده می شود. همچنین مشخص گردید که در پایان هفته ششم تغییرات مفید در حد مطلوبی بوده و در مواردی که امکانات محدود باشد می توان دوره 6 هفته ای بازتوانی را جایگزین دوره دوازده هفته ای نمود.

اکنون بخوبی مشخص گردیده که کاهش چربی های خون، عوارض کلینیکی و مرگ و میر در بیماران مبتلا به بیماری های قلبی – عروقی (CHD) را کاهش می دهد؛ بنابراین این مطالعه به منظور تعیین تاثیر بازتوانی قلبی بر روی چربی های سرم در بیماران قلبی انجام گرفت. این مطالعه بالینی بر روی تعداد 120 نفر از بیماران قلبی مراجعه کننده به واحد بازتوانی، شامل افراد مبتلا به سکته قلبی، افرادی که جراحی قلب باز داشته و یا تحت عمل آنژیوپلاستی قرار گرفته اند، انجام شد. در ابتدا چربی های سرم بیماران، شامل کلسترول توتال (T.Cho)، تری گلیسرید (TG)، -LDL کلسترول (LDL-C) و –HDL کلسترول (HDL-C) در شرایط ناشتا (14 ساعت) تعیین گردید. 60 نفر از این افراد (گروه مورد مداخله) در یک دوره بازتوانی که شامل مشاوره تغذیه، مشاوره روانی و همچنین 24 جلسه ورزش بود، شرکت کردند. زمان هر جلسه ورزش 45 تا 60 دقیقه و شامل 10-5 دقیقه گرم کردن، 40-30 دقیقه حرکات هوازی و 10-5 دقیقه سردکردن بود که سه بار در هفته انجام می شد. 60 نفر از بیماران (گروه کنترل)، افرادی بودند که به علل دوری راه منزل یا نداشتن حوصله در برنامه بازتوانی شرکت نکردند و از نظر سن، وضعیت اقتصادی – اجتماعی، سابقه بیماری و سطح چربی های سرم با گروه اول یکسان بودند. پس از مطالعه، T.Cho، TG و LDL-C به ترتیب در 70، 62 و 76 درصد از افراد مورد مداخله بازتوانی کاهش یافت که این میزان ها به ترتیب در 35، 30 و 68 درصد آنها به سطح طبیعی رسید. همچنین HDL-C در 68 درصد این گروه افزایش داشت که در 65 درصد آنها به حد طبیعی رسید. میانگین T.Cho، TG و LDL-C گروه بازتوانی پس از مطالعه، به ترتیب 20، 56 و 19 میلی گرم بر دسی لیتر بیشتر از گروه کنترل، 5HDL-C میلی گرم بر دسی لیتر بیشتر از گروه کنترل و LDL-C/HDL-C به میزان 0.8 کمتر از گروه کنترل بوده و تمامی این تغییرات معنی دار بود. بر اساس این نتایج، تاثیر مفید برنامه بازتوانی در بیماران قلبی مشخص گردید.

مقدمه. دیس لیپیدمیا یکی از فاکتورهای خطرساز قلبی است ، از طرفی بیماران قلبی با ریسک بالا بیشتر در معرض خطر حمله قلبی مجدد و حتی خطر مرگ می باشند لذا کنترل فاکتورهای خطر از جمله چربی خون بالا در این بیماران اهمیت زیادی دارد بازتوانی قلبی یکی از روشهای مداخله در این زمینه می باشد. در این مطالعه تاثیر بازتوانی قلبی بر روی لیپید پروفایل (یکی از فاکتورهای خطر قلبی) در دو گروه بیماران قلبی با ظرفیت ورزشی بالای 6 مت و زیر 6 مت مقایسه شده است. روشها. تعداد 132 بیمار از بیمارانی که مبتلا به بیماری قلبی بودند (سکته قلبی ، آنژین صدری ، جراحی بای پاس و آنژیوپلاستی بالون) انتخاب شده و به دو گروه تقسیم شدند، گروه 1 بیمارانی با ظرفیت ورزشی مساوی یا بالای 6 مت و گروه 2 بیمارانی با ظرفیت ورزشی زیر 6 مت. هر دو گروه در یک برنامه ورزشی 24 جلسه ای (3 جلسه در هفته ) شامل 20 دقیقه گرم کردن ، 40 دقیقه ورزش هوازی با شدت 60 تا 80 درصد ماکزیمم ضربان قلب کسب شده در تست ورزش بیمار بطوریکه با بروز علائم ورزش قطع شود و 5 دقیقه سرد کردن شرکت کردند. بیماران قبل و بعد از دوره آزمایش لیپید پروفایل شامل کلسترول توتال و تری گلیسرید و LDL کلسترول و HDL کلسترول انجام دادند ، نتایج تحت نرم افزار SPSS آنالیز شد برای مقایسه نتایج قبل و بعد هر گروه Paired t-test و independent t-test برای مقایسه نتایج در دو گروه استفاده شد. نتایج. درصد کاهش کلسترول توتال ، تری گلیسرید ، LDL کلسترول و Body Mass Index BMI بعد از بازتوانی در دو گروه به یک میزان بوده و تفاوت معنی داری نداشته است. همچنین درصد افزایش HDL کلسترول پس از بازتوانی به یک میزان بوده و تفاوت معنی داری نداشته است. بحث . هر دو گروه به یک اندازه در جهت کاهش لیپید پروفایل و BMI و افزایش HDL سود بردند و نتایج تفاوت معنی داری نداشت. لذا بیمارانی که ظرفیت ورزشی کمتری دارند (بیمارانی با ریسک بالاتر بیماری قلبی) نیز جهت کاهش میزان بستری مجدد و مرگ و میر و کنترل ریسک فاکتورها از جمله لیپید پروفایل و BMI به بازتوانی قلبی نیاز دارند.

مقدمه: کیفیت زندگی به عنوان یک شاخص مهم در بررسی میزان تاثیر مداخلات در بیماری های قلبی- عروقی است. بهبود کیفیت زندگی یکی از اهداف مهم بیمار برای شرکت در برنامه بازتوانی قلبی می باشد. در ایران در زمینه تاثیر بازتوانی قلبی بر کیفیت زندگی بیماران قلبی مطالعات کافی صورت نگرفته است. هدف این مطالعه، بررسی تاثیر بازتوانی قلبی بر کیفیت زندگی بیماران قلبی- عروقی بود.مواد و روش ها: در این مطالعه نیمه تجربی گذشته نگر، پرونده 100 نفر از بیماران قلبی مراجعه کننده به مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان به روش تصادفی ساده بررسی شد. اطلاعات دموگرافیک شامل اندازه قد، وزن و محیط شکم افراد مورد بررسی قرار گرفت. جهت تعیین ریسک بیماران و تدوین برنامه ورزشی قبل از شروع بازتوانی، تست ورزش و اکوکاردیوگرافی انجام شد و ظرفیت ورزشی و کسر تخلیه بطن چپ محاسبه گردید. شدت ورزش بیماران بر اساس 60 تا 80 درصد حداکثر ضربان قلب به دست آمده در تست ورزش تعیین می شد. برای تعیین نمره کیفیت زندگی بیماران، پرسش نامه استاندارد شده کیفیت زندگیSF-36  توسط فرد آموزش دیده برای بیماران تکمیل شد. 24 جلسه برنامه بازتوانی، هر جلسه شامل گرم کردن، ورزش هوازی، سرد کردن و آرام سازی همراه با ارایه رژیم غذایی و 8 جلسه آموزش بیمار در خصوص کاهش عوامل خطر، تحت نظارت تیم بازتوانی انجام گرفت. در پایان دوره بازتوانی همه آزمون ها، آزمایش ها و اندازه گیری ها تکرار شدند. کلیه اطلاعات از پرونده بیماران استخراج گردید و بر اساس گروه سنی (زیر 65 سال و 65 سال به بالا) و جنسیت توسط نرم افزار SPSS12 و با آزمون Independent t-test آنالیز شد. همچنین برای مقایسه نمره کیفیت زندگی بیماران قبل و بعد از بازتوانی از آزمون Paired t-test استفاده شد.یافته ها: پس از بازتوانی قلبی، کیفیت زندگی بیماران از نظر بعد فیزیکی شامل عملکرد فیزیکی (P=0.002)، محدودیت وظایف به علت مشکلات فیزیکی ((P<0.001، درد ((P=0.01 و نیز سرزندگی ((P=0.001، بهبود معنی داری داشت. تفاوت معنی داری در کیفیت زندگی افراد بالای 65 سال و زیر 65 سال مشاهده نشد ((P=0.05، ولی کیفیت زندگی زنان نسبت به مردان از نظر عملکرد فیزیکی ( (P=0.03و سلامت روحی ( (P=0.02بهبود بیشتری داشت و در سایر موارد تفاوت معنی دار نبود (.(P=0.05نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که بازتوانی قلبی جامع موجب بهبود کیفیت زندگی بیماران قلبی به ویژه در زنان می شود و افراد مسن به اندازه سایر افراد از بازتوانی قلبی سود می برند.

مقدمه: یکی از شکایات معمول بیماران ایسکمیک قلب ناتوانی جنسی است. بعد از اولین انفارکتوس میوکارد معمولا میزان فعالیت جنسی در بیماران کاهش می یابد. این کاهش در فعالیت جنسی، در بیماران مذکر و مونث تفاوتی ندارد. شایعترین مشکلات جنسی در بیماران کرونری کاهش یا از بین رفتن میل جنسی، ناتوانی جنسی و انزال زودرس یا دیررس است. بازتوانی، در کاهش بسیاری از عوارض همراه بیماریهای قلبی مثل اضطراب و استرس نقش موثری داشته است. هدف از این تحقیق بررسی اثر بازتوانی قلبی روی میزان فعالیت جنسی بیماران است.مواد و روش تحقیق: در این مطالعه 60 بیمار شرکت داشتند، افراد شرکت کننده همگی مذکر بودند و سن آنها بین 35 تا 65 سال بود. سی نفر در گروه کنترل و سی نفر در گروه مورد قرار گرفتند. کلیه بیماران مبتلا به انفارکتوس میوکارد بودند و یک ماه از زمان بستری شدن آنها در CCU  گذشته بود. گروه مورد از بیمارانی تشکیل شده بود که جهت بازتوانی قلبی به قسمت بازتوانی مرکز تحقیقات قلب و عروق اصفهان معرفی شده بودند. گروه شاهد بیمارانی بودند که بعد از ترخیص از CCU تحت بازتوانی قلب قرار نگرفته بودند. قبل از شروع مطالعه، پرسشنامه های مربوطه برای هر دو گروه پر شدند، سپس بازتوانی گروه مورد آغاز شد. میزان اضطراب و افسردگی توسط پرسشنامه SCl 90 بررسی شد. سنجش فعالیت جنسی توسط پرسشنامه ای که شامل 10 پرسش بود، انجام شد. پرسشنامه ها، قبل و بعد از بازتوانی توسط یک پرسشگر تکمیل می شدند.نتایج: محاسبات آماری توسط نرم افزار SPSS انجام شد. ابتدا میانگین نمره های هر مورد، قبل و بعد از بازتوانی محاسبه شد. میانگین تغییرات برای هر کدام از موارد تحت بررسی، توسط تی تست زوجی در گروه مورد و شاهد جداگانه مقایسه شدند. میانگین تغییرات به دست آمده در گروه های مورد و شاهد توسط تی تست مستقل مقایسه شدند. در کلیه موارد تحت بررسی میانگین نمرات قبل و بعد از بازتوانی به طور معنی داری کاهش یافته بود، غیر از لیبیدو که افزایش نمره داشت.P<0.05  در مقایسه گروه بازتوانی با گروه شاهد، فقط در مورد افسردگی و میل جنسی و ناتوانی جنسی این تغییرات تفاوت معنی داری داشتند، p<0.05 در مورد انزال زودرس و اضطراب تفاوتها معنی دار نبودند.بحث: این یافته ها نشان می دهند که احتمالا بازتوانی قلبی روی ناتوانی جنسی تاثیر مثبت دارد. در هر دو گروه، بهبود قابل توجهی در وضعیت بیماری مشاهده شده است. علت معنی دار نبودن تفاوت بین گروه مورد و شاهد در سایر موارد ممکن است مربوط به کم بودن تعداد نمونه باشد.